Сумын Алдарт уяач Б.Нямсүрэн: Зургаан насанд хонгор морь уралдуулна

Дундговь аймгийн Цагаандэлгэр сумын уугуул, Говьсүмбэр аймгийн Баянтал сумын харьяат, сумын Алдарт уяач Батнасангийн Нямсүрэнгийн ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-Хурдан хүлгийн уяа сойлго тааруулах болсон үеийн түүхээс яриагаа эхэлье?
-2004 оноос эхлээд морь уяж эхэлсэн. 7-р ангиасаа сургуулиас гараад аавыгаа дагаад адуу маллаж байна. Сумынхаа наадмаас л амжилтын гараагаа эхэлсэн дээ. Аавынхаа унаган хоёр шүдлэнг сумандаа түрүү, аман хүзүүнд хурдлуулж байлаа. Түүнээс хойш нэг хэсэг завсарлаж байгаад 2011 оноос айраг, түрүү авч эхэлж байна. 2010 онд аавын унаган хул даага сумын наадмын аман хүзүү, аймгийн наадмын айргийн гуравт хурдалсан. 2011 онд шүдлэндээ сумандаа түрүүлээд, аймагтаа айрагдаад Дундговь аймгийн 70 жилээр цээжинд явж байгаад айргийн ардханд орсон. 2012 онд бас аавын унаган соёолон морь суманд айргийн тавд хурдалсан. 2013 онд аймгийн наадамд шүдлэн түрүүлсэн. Сумын наадамд ганц нэг адуу айрагдсан. 2014 онд сумын наадмын нэг түрүү хоёр аман хүзүү авсан.  2015 онд аймгийн бүсийн наадмаас унаган адуугаараа дөрвөн түрүү, нэг аман хүзүү, таван айраг авчихаад байна.
-2015 онд хэрхэн наадсан бэ?
-Дундговийн Цагаандэлгэрт аймгийн зүүн бүсийн наадамд хонгор азарга айргийн гурав, хонгор хязаалан дөрвөөр орсон. Хэнтий аймгийн Дархан суманд аймгийн баруун бүсийн уралдаан болоход хонгор азарга айргийн тавд орсон. Дорноговийн хойд бүсийн уралдаан Хар-Айраг суманд болоход түрүүлсэн. Дорноговийн аймгийн бүсэд хонгор хязаалан түрүүлсэн. Хэнтий аймгийн баруун бүс Баянмөнхөд болоход хонгор даага түрүүлж, Дорноговь аймгийн урд бүс Шилд болоход хонгор даага аман хүзүүдсэн. Хавар Уяан товогийн наадамд түрүүлсэн. Баянжаргалангийн Нялга уулын тахилгад хонгор азарга түрүүлсэн. Тэгээд Боржигон гээд Чойрын наадамд хонгор азарга гуравт хурдалж, хонгор даага бас гурвалсан.
-Хонгор дааганыхаа удам, угшлыг танилцуулаач?
-2011 онд Дундговьт уралддаг хул азарганы гал үр байгаа юм. Хул азарга Цагаандэлгэр сумын харьяат, аймгийн Алдарт уяач Энхбат гэж хүний адуу. Харин эх нь Төв аймгийн Баянцагааны Ишцэдэн хүний адуу. Хул азарга  аймаг, сумын наадамд  дөрөв түрүүлсэн юм билээ
-Хонгор  үрээний хувьд?
-Тав уралдан хоёр түрүүлж, гурав айрагдсан.
-Дөрөвт давхисан хонгор хязаалангийн тухайд?
-Төв аймгийн Баян сумын гаралтай хонгор цоохор азарганы төл. Хонгор даагатай эх нэгтэй.Даагандаа сумандаа гуравт давхиж, бага сага наадмуудад хэд хэд түрүүлж, айрагдсан. Шүдлэн харин айрагт багтаагүй. Тэгээд өнөө жил дөрвөөр давхиад байгаа юм.
-Хонгор азарганы тухайд...?
-Аавын маань буурал азарганы төл. Эх нь манай өөрийн алаг гүү.Дааган цагаас эхлэн уягдаж, Цагаандэлгэрийн тахилга наадамд гурвалснаас хойш 30 гаруй медаль аваад байгаа адуу. Энэ жил гэхэд л найм уралдаж, долоо орчихлоо.
-Залуу Алдарт олон газрын наадамд очиж байв уу?
-Энэ жил анх удаа улсынхаа баяр наадамд очиж уралдаад 39-өөр давхиуллаа. Төрийн наадам сайхан л болдог юм байна. Цаашдаа жил бүр алгасахгүй явна гэж бодож байгаа.
-Ингэхэд адуугаа чанаржуулахад хэрхэн анхаарч байна вэ?
-Максын груддийн захирал, ах дүү Тод манлай уяачдын адууны гүү авсан. Мөн МУ-ын Алдарт уяач С.Шинэбаатар ахаасаа хоёр унага авлаа. Манай хамаатны хүн л дээ. Олын жишгээ дагаад цэвэр цусны англи азарга бас авсан. Одоо төв дээр ганцааранг нь жүчээнд тэжээж байна. 
-Хэдэн гүү хураалгасан юм бэ?
-Хоёр гүү хураалгасан. Ирэх жилээс анхны төл нь гарах байх. Арчилгаа л их шаарддаг юм байна.
-Яриаг тань сонсож байхад хонгор голдуу адуугаар наадаж. Зүсний хувьд ямар нэг бэлгэдэл байна уу?
-Хонгор адуу олонтой шүү. Гэхдээ зургаан насанд нэг зүсмийн адуу уяачихъя гэхээр бас санаагаар болохгүй л байгаа юм.
-Хамгийн бахдалтай сайхан наадмын дурсамжаар ярилцлагаа өндөрлөе?
-Том наадамд айрагдаж түрүүлэх нь л сайхан байдаг юм билээ. Өөрийн эрхгүй нулимс гарч байсан. Хэнтий аймгийн Дархан сумын бүсийн уралдаанд азарга айрагдуулах л хамгийн сайхан байсан даа. Их ч сэтгэл хөдөлсөн. Мөн төрийнхөө наадамд морь мордуулж, хүүхэд морь мэнд сайхан наадах сайхан санагдсан. Хамрын самсаа шархираад л ...
-Ийм бахархалтай наадмууд олон байгаасай гэж хүсэн ерөөе.  Залуу хүн амжилтаа ахиулаад улсын цолонд хүрээрэй.
-За баярлалаа. Таньд болон таны ажилд амжилт хүсье.
"Тод магнай" сэтгүүл Говьсүмбэр аймгийн тусгай дугаар