МУ-ын Манлай уяач П.Энхмөнх: Наадам бүрдүүлэгч бидний хувьд ч гэсэн үзэгчгүй наадам нэг тийм дутуу мэдрэмж төрүүлдэгийг анзаарлаа

-Баяр наадмын сэтгэгдэл хуваалцдаг утасны ээлжит дуудлагаа хийж байна. Өнөө жилийн баяр наадмын талаар ямар бодол, саналтай байгаа вэ?

-Байгаль цаг уур, орчны тухайд өөлөх зүйл байсангүй ээ. Нартай, хуртай сайхан зун боллоо. Харин баяр наадам цэнгэл гэдэг тухайд санаанд хүрсэнгүй. Яагаад гэхээр бид наадамчин олноо баярлуулж сэтгэлийн цэнгэл эдлүүлж чадсангүй. Үүнд хоёр хүчин зүйл нөлөөлсөн. Эхнийх нь мэдээж нөгөө айхтар өвчин. Олон улсад тархаж, цар тахал хэмээн хүлээн зөвшөөрөгдөөд байгаа ковид өвчнөөс болоод монголчууд маань бөх, морь, сурын харваагаа дэргэдээс нь үзэж чадсангүй. Наадам бүрдүүлэгч бидний хувьд ч гэсэн үзэгчгүй наадам нэг тийм дутуу мэдрэмж төрүүлдэгийг анзаарлаа. Морь, хүүхэд эсэн мэнд барианд орох агшинд үзэгчид уухайлан дэмжих нь илүү их баяр хөөр төрүүлдэг юм байна. 
Баярлаж цэнгэж чадаагүй дараагийн шалтгаан бол уяачдын хөдөлмөрийг үнэгүйдүүлсэн шударга бус байдал. Уг нь сэрвээний өндрийг харгалзан уралдуулна гэж байснаа гэнэтхэн үүлдэрлэг байдал харахаар болж, түүгээр нь далимдуулан олон уяачийн эрх ашгийг хохироолоо. Ер нь энэ эрлийз, монголоор ялгах тухай асуудал жил ирэх тусам хурцдаж ах, дүү хоёр хүртэл муудалцаж байна шүү дээ. Үүнийг одоо таслан зогсоох хэрэгтэй. Монгол наадам бол монгол түмний тусгаар тогтнол, эв нэгдлийн бэлгэ тэмдэг.Тиймээс нэн даруй энэ асуудлыг шийдвэрлэхийг мянга мянган уяачдынхаа өмнөөс хүсч байна.

-Таныхаар шийдвэрлэх арга зам нь...
-Миний харж байгаагаар мэдэх чадах хүмүүст ажлыг нь хариуцуулах. Үндэсний  баяр наадмын сур харвааг сурын холбоо, бөхийн барилдааныг бөхийн холбоо хариуцдаг.Түүн шиг морин уралдааныг мэргэжлийн спортын холбоонд нь даалгачихвал иймэрхүү маргаан гарахгүй. 
-Энэ саналыг нэг бус хүн ярьдаг. Өнөө жилийн тухайд хэдэн насны морьтой  ирсэн бэ. Түүнээс хэд нь мордож, ямар амжилт үзүүлэв?
-Ерөнхийдөө нас насанд уясан. Айрагдчих болов уу гэснээ авчирч байгаа шүү дээ. Гэтэл ихэнхийг нь хасуулчихлаа. Ялангуяа манай уяаны морьдыг харж байгаад зориуд ялгасан юм шиг санагдаж байна. Өөрөөр хэлбэл, Монгол Улсын Тод манлай уяач Ононгоор ахлуулсан “Түмний эх” галын морьдыг албаар хас гэсэн даалгавар авсан мэт хавтгайруулж хассанд маш их гомдолтой байгаа. Миний хувьд хул азарганаасаа гадна ганц хязаалан л мордуулсан. 

-Дараа жил иймэрхүү гомдол сонсохгүй наадам болоосой хэмээн туйлын их хүсч байгаа. Баяр наадмын сэтгэгдэл учраас хамгийн сайхан дурсамжаар өндөрлөе. 
-Миний хувьд мэдээ орсон цагаасаа хойш морь малтай холбогдсон. Хаана  л морь уралдана, аавыгаа дагаад очиж үздэг хүүхэд байлаа. Хамгийн тод дурсамжтай наадам гэвэл 1995 оны улсын баяр наадам. Тэр жил манай хүрэн шүдлэн гуравт давхиж анхны айргийг авчирч байсан юм. 
-Ийм бахдалт наадам олон байх болтугай. Ярилцсанд баярлалаа.

Б.Хастөр